ในปัจจุบันมีการนำบาร์โค้ดมาใช้อย่างแพร่หลาย บาร์โค้ดมีหน้าที่ในการระบุตัวตนของสินค้าชิ้นนั้นๆ มีลักษณะสีขาว-ดำสลับกัน เมื่อทำการสแกนก็จะได้ข้อมูลของสินค้า ไม่ว่าจะเป็น ชื่อสินค้า ขนาด ไปจนถึงสถานที่ผลิด และประเทศที่ผลิต เพื่อความปลอดภัยและความถูกต้องในการส่งออกสินค้า และการขายสินค้าต่างๆ ของผู้ค้าทั้งหลาย และบาร์โค้ดก็มีหลากหลายรูปแบบ และมาตรฐานที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบัน เราจะมาพูดถึงบาร์โค้ด EAN-13 ว่าเป็นบาร์โค้ดรูปแบบไหน
EAN ย่อมาจากคำว่า "European Article Number" หรือ "European Article Numbering" ซึ่งเป็นระบบรหัสสินค้าที่ถูกพัฒนาขึ้นโดย European Article Number Association ในปี 1977 โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อเป็นระบบมาตรฐานในการติดป้ายราคาสินค้า และทำให้สามารถติดตามการจัดเก็บและจัดส่งสินค้าได้อย่างง่ายดาย ในปัจจุบัน EAN ได้รับการแทนที่ด้วยระบบรหัสสินค้าแบบ Global Trade Item Number (GTIN) ซึ่งเป็นระบบมาตรฐานรหัสสินค้าในสากล ที่สามารถแทนที่รหัส EAN และรหัส Universal Product Code (UPC) ได้
EAN-13 หมายถึงรหัสบาร์โค้ดที่ใช้กันทั่วไปในการระบุสินค้า รหัสนี้ประกอบด้วยตัวเลข 13 หลัก ซึ่งใช้เพื่อระบุผู้ผลิตสินค้าและรหัสสินค้าของสินค้านั้น ๆ เป็นรหัสบาร์โค้ดที่ได้รับการยอมรับในสากล และมักถูกใช้ในร้านค้าและธุรกิจขนาดใหญ่ทั่วโลก โดยสามารถอ่านรหัสบาร์โค้ดนี้ได้โดยใช้เครื่องอ่านบาร์โค้ด ซึ่งจะแปลงรหัสเลขเป็นข้อมูลเกี่ยวกับผู้ผลิตและสินค้านั้น ๆ เช่น ชื่อผู้ผลิต รหัสสินค้า ราคา และข้อมูลอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับสินค้านั้น ๆ
รหัส EAN-13 จัดอยู่ในกลุ่มของรหัสบาร์โค้ดแบบ Linear หรือ 1D barcode ซึ่งแตกต่างจากรหัส QR Code และ Data Matrix ที่เป็นรหัสบาร์โค้ดแบบ 2D ที่มีความจุข้อมูลสูงกว่า แต่ต้องใช้เครื่องอ่านพิเศษที่สามารถอ่านรหัสบาร์โค้ดแบบ 2D ได้เท่านั้น
โดยรหัส EAN-13 จะประกอบด้วย 3 ส่วนหลัก ๆ ได้แก่
- รหัสเลขประจำประเทศ (Country code): สามหลักแรกของรหัสบาร์โค้ด EAN-13 จะเป็นรหัสประจำประเทศของผู้ผลิตสินค้า
- รหัสผู้ผลิต (Manufacturer code): หลักต่อมา 6 หลัก จะเป็นรหัสผู้ผลิตสินค้า
- รหัสสินค้า (Product code): หลักสุดท้าย 5 หลัก จะเป็นรหัสสำหรับระบุสินค้าแต่ละชนิด
โดยรหัส EAN-13 สามารถเข้ารหัสได้สูงสุด 13 หลัก และสามารถใช้สำหรับระบุสินค้าได้ทุกประเภท ไม่ว่าจะเป็น อาหาร ยา อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ และสินค้าอื่น ๆ ทุกชนิด
สำหรับการสร้างรหัส EAN-13 จะต้องติดต่อกับ GS1 หรือองค์กรที่กำกับดูแลระบบรหัสบาร์โค้ดทั่วโลก และต้องสมัครสมาชิก โดยจะได้รับจดหมายรับรองว่าเป็นสมาชิกที่ได้รับการยอมรับในการใช้งานรหัสบาร์โค้ด GS1 ที่สามารถใช้สร้างรหัส EAN-13 ได้ โดย GS1 จะมอบรหัสผู้ผลิตและรหัสสินค้าให้กับสมาชิกที่สมัคร โดยสามารถสร้างรหัส EAN-13 โดยใช้โปรแกรมสร้างรหัสบาร์โค้ด ซึ่งสามารถดาวน์โหลดได้ฟรีจากเว็บไซต์ของ GS1
นอกจากนี้ ยังมีรหัส EAN-8 ที่ใช้ 8 หลักเพื่อระบุสินค้า แต่ใช้ได้เฉพาะสำหรับระบุสินค้าที่มีขนาดเล็กกว่า หรือไม่จำเป็นต้องใช้รหัส EAN-13 แลยังมีรหัสอื่น ๆ ที่ใช้ในการระบุสินค้า เช่น UPC (Universal Product Code) ซึ่งเป็นรหัสบาร์โค้ดที่ใช้กับสินค้าในตลาดอเมริกาเหนือ และ ISBN (International Standard Book Number) ซึ่งเป็นรหัสสำหรับระบุหนังสือและสื่ออื่น ๆ
การใช้งาน EAN-13 ดังนี้:
-
การอ่านรหัสบาร์โค้ด EAN-13: การอ่านรหัสบาร์โค้ด EAN-13 สามารถทำได้โดยใช้เครื่องอ่านบาร์โค้ด ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ออกแบบมาเพื่ออ่านรหัสบาร์โค้ด โดยการอ่านนั้นจะใช้เทคโนโลยีเลเซอร์หรือกล้องเพื่อสแกนรหัสบาร์โค้ดแล้วแปลงเป็นตัวเลข
-
การใช้งาน EAN-13 ในธุรกิจ: รหัส EAN-13 เป็นสิ่งที่สำคัญสำหรับธุรกิจที่ต้องการติดตามสินค้าที่ขายไปยังลูกค้า การใช้ EAN-13 ช่วยให้ธุรกิจสามารถตรวจสอบความถูกต้องและความสมบูรณ์ของข้อมูลสินค้าได้ นอกจากนี้ยังช่วยลดความผิดพลาดในการสต็อกสินค้า และช่วยประหยัดเวลาในการติดตามและเตรียมสินค้าสำหรับจัดส่ง
-
การตรวจสอบความถูกต้องของรหัสบาร์โค้ด: การตรวจสอบความถูกต้องของรหัสบาร์โค้ด EAN-13 สามารถทำได้โดยใช้เครื่องมือตรวจสอบบาร์โค้ด ซึ่งจะช่วยตรวจสอบความถูกต้องของรหัสบาร์โค้ดและแสดงผลลัพธ์ว่าร
การคำนวณตัวเลขตรวจสอบความถูกต้องของบาร์โค้ดแบบ EAN-13 นั้นเป็นขั้นตอนสำคัญในการตรวจสอบความถูกต้องของรหัสบาร์โค้ด ตัวเลขตรวจสอบความถูกต้องนั้นมีหน้าที่เพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับรหัสบาร์โค้ด EAN-13 โดยจะช่วยตรวจสอบว่ารหัสบาร์โค้ดถูกต้องตามมาตรฐานหรือไม่ ดังนั้นการคำนวณตัวเลขตรวจสอบความถูกต้องจึงเป็นสิ่งที่สำคัญที่ต้องทำก่อนที่จะใช้งานรหัสบาร์โค้ด EAN-13
การคำนวณตัวเลขตรวจสอบความถูกต้องของบาร์โค้ด EAN-13 จะใช้วิธีการดังนี้
- นำตัวเลขในตำแหน่งคู่ (หลักที่ 2,4,6,8,10,12 )มารวมกัน แล้วคูณด้วย 3
- นำตัวเลขในตำแหน่งคี่ (หลักที่ 1,3,5,7,9,11 )มารวมกัน
- นำผลลัพท์จากข้อ 1 และ 2 มารวมกัน
- นำผลลัพท์ที่ได้จากข้อ 3 ทำการ MOD ด้วย 10 จะได้เป็นตัวเลข (Check digit ) ที่จะต้องแสดงในหลักที่ 13
EAN-13 คือรหัสบาร์โค้ดที่ใช้สำหรับแทนรหัสสินค้า โดยประกอบด้วยตัวเลข 13 หลัก ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่ รหัสสินค้า (12 หลัก) และตัวเลขเช็คดิจิตอล (1 หลัก) เป็นรหัสบาร์โค้ดที่ใช้มาตรฐานโลกและใช้กันทั่วไปในการติดป้ายราคาสินค้า โดย EAN-13 มีการใช้งานกันอย่างแพร่หลายในธุรกิจค้าปลีก อุตสาหกรรมโภชนาการ และอุตสาหกรรมอื่นๆ การตรวจสอบความถูกต้องของ EAN-13 จะต้องคำนวณตัวเลขเช็คดิจิตอล โดยการนำตัวเลขรหัสสินค้า 12 หลักมาคูณสลับกันด้วยตัวเลข 1 และ 3 ตามลำดับ ตั้งแต่หลักแรกสุดจนถึงหลักที่ 12 แล้วนำผลรวมของผลคูณทั้ง 12 ตัวที่ได้มาบวกกัน หาตัวเลขที่ต้องเพิ่มเข้าไปเพื่อให้ผลรวมของตัวเลขทั้งหมดหารด้วย 10 ลงตัว ตัวเลขที่ได้จากขั้นตอนนี้จะเป็นตัวเลขเช็คดิจิตอลที่จะนำมาตรวจสอบความถูกต้องของ EAN-13 ว่าตรงกับรหัสสินค้าจริงๆ หรือไม่
อ้างอิง
EAN13 Barcode Information ,[ออนไลน์],เข้าถึงได้จาก https://internationalbarcodes-com.webpkgcache.com/doc/-/s/internationalbarcodes.com/ean-13-information/
What is an EAN barcode and do I need one ,[ออนไลน์],เข้าถึงได้จาก https://www.cdunity.com/what-is-an-ean-barcode-and-do-i-need-one/
EAN-13 Barcodes - Symbologies - Cognex ,[ออนไลน์],เข้าถึงได้จาก https://www.cognex.com/resources/symbologies/1-d-linear-barcodes/ean-13-barcodes
