เพราะการดูแลตัวเองคือการรักตัวเองที่ดีที่สุด ดังนั้นเราควรดูแลตัวเองให้มีความสุขสมบูรณ์ในทุก ๆ ด้านไปพร้อมกันทั้งหมด มาดูกันว่าวิธีการดูแลตัวเองนั้นมีอะไรบ้าง?
Self-Care เทรนด์ใหม่ที่ชวนให้หันมารักและดูแลตัวเอง
เมื่อพูดถึง “Self-Care” หรือ การดูแลตัวเอง หลายคนก็คงจะนึกถึงการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การออกกำลังกาย หรือการทำสปาทรีทเมนต์ต่าง ๆ แต่จริง ๆ แล้วเราสามารถดูแลตัวเองได้ผ่านเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ ในชีวิตประจำวันได้ ไม่ว่าจะเป็นการให้อิสระตนเองได้ทำในสิ่งที่มีความสุข การดูแลตนเอง การให้รางวัลและเพิ่มความผ่อนคลายให้กับชีวิตตนเอง ปล่อยให้ความจิต ร่างกาย และจิตใจของเราไม่ต้องผูกติดกับเรื่องเครียด
Self-Care จึงเป็นการสนับสนุนตัวเองให้เติบโตและค้นหาวิธีดูแลตัวเองที่ให้ความสำคัญกับความต้องการและความสุขของตัวเองในหลายด้านไม่ว่าจะเป็น ทางด้านร่างกาย จิตใจ รวมถึงจิตวิญญาณให้มั่นคงและมีพลังในแง่บวก
ดูแลตัวเองให้มีความสุขทั้ง 5 ด้าน
การดูแลตัวเองนั้นให้ความสำคัญกับความต้องการและความสุขของตัวเองในหลายๆ ด้านเป็นหลัก โดยสามารถแบ่งออกเป็น 5 ด้าน พร้อมกับตัวอย่างวิธีดูแลตัวเองในด้านต่าง ๆ ได้ดังนี้
การดูแลสุขภาพกายของตัวเอง (Physical Self-Care)
การดูแลสุขภาพกายและดูแลตัวเองให้ร่างกายแข็งแรง ไม่เจ็บปวด ก็เพื่อสุขภาพร่างกายที่ดีและพร้อมที่จะออกไปทำกิจกรรมต่าง ๆ อย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็น
- การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์
- ไม่ทานอาหารรสจัด ลดหวาน มัน เค็ม ลดการปรุงเพิ่ม
- ดื่มน้ำให้เพียงพอในแต่ละวัน
- ออกกำลังกายให้สมวัยอย่างสม่ำเสมอ
- เดินให้มากขึ้น ไม่นั่งทำอะไรนาน ๆ เกิน 1 ชั่วโมง
- นอนพักผ่อนให้เพียงพอตามที่ร่างกายต้องการอย่างน้อย 7-8 ชั่วโมง
การดูแลตัวเองด้านอารมณ์ เป็นวิธีดูแลตัวเองให้เกิดความสมดุลทางอารมณ์ รู้ทันและรู้จักจัดการกับอารมณ์ของตัวเอง ไม่ทำอะไรตามใจ ตามอารมณ์ของตัวเองจนทำให้คนอื่นเดือดร้อน ด้วยการทำกิจกรรมที่ช่วยให้เราเชื่อมต่อกับอารมณ์ได้ดี เช่น
- เขียนบันทึกสิ่งที่เกิดขึ้นในแต่ละวันว่าเรารู้สึกยังไง
- วาดภาพ ระบายสีให้ศิลปะบำบัด
- ฟังเพลง เต้น ปลูกต้นไม้ ผักสวนครัว หรือเลี้ยงสัตว์
- มีแผนรับมือกับตัวเองเมื่อมีอารมณ์เศร้าหรือเครียด
- ลดการเล่นโซเชียลมีเดียให้น้อยลง เพิ่มเวลานอกจอ
- พบจิตแพทย์หรือนักจิตบำบัด เมื่อต้องการเพื่อขอคำปรึกษา
วิธีดูแลตัวเองในทางปฏิบัตินั้นมีเพื่อดูแลตัวเองให้สามารถทำงานและทำตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายให้ดี สามารถเติมเต็มเป้าหมายในชีวิตได้ ทำให้การใช้ชีวิตไม่ติดขัด อีกทั้งเป็นการรู้จักป้องกันไม่ให้เกิดความเครียดในอนาคต ซึ่งมีหลายวิธีด้วยกัน ยกตัวอย่างเช่น
- จดบันทึกรายรับรายจ่ายสม่ำเสมอ
- ลงเรียนคอร์สที่สนใจและสำคัญสำหรับอนาคต
- จัดบ้าน เก็บของในตู้เสื้อผ้าให้เป็นระเบียบเสมอ
- รู้จักมารยาทสังคม สิทธิเสรีภาพตามหลักสากล และรู้จักการแก้ปัญหาต่าง ๆ
- รู้ลิมิตของตัวเอง รู้จักตอบปฏิเสธที่จะไม่ทำสิ่งที่คุณไม่อยากทำ
- ไม่กลัวที่จะออกไปลองอะไรใหม่ ๆ เพื่อประสบการณ์ชีวิต
- อย่าอายที่จะขอความช่วยเหลือจากผู้อื่น ขอความช่วยเหลือเมื่อต้องการหรือรู้สึกว่าตัวเองไม่สามารถจัดการกับปัญหาด้วยตัวเองได้
คนเราสามารถดูแลตัวเองด้านความสัมพันธ์ได้หลายวิธีทั้งการเอาตัวเองออกไปพบเจอผู้คน ทำกิจกรรมร่วมกับคนอื่นเป็นกลุ่ม หรือจะอยู่กับคนที่สบายใจไม่กี่คนก็ย่อมได้ ทั้งนี้ก็เพื่อฝึกใช้ชีวิตร่วมกับผู้อื่น ลดความรู้สึกขัดแย้ง และสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับคนอื่นอย่างรู้ขอบเขต เพราะการมีความสัมพันธ์ที่ดีและใกล้ชิดกับคนใกล้ตัวเป็นปัจจัยที่สำคัญต่อความสุข ซึ่งสามารถทำได้หลายวิธี ยกตัวอย่างเช่น
- ใช้เวลากับคนที่รักและห่วงใยมากขึ้นเมื่อมีโอกาส
- นัดเจอเพื่อนทั้งเก่าและใหม่เมื่อมีโอกาส
- ดูแลคนใกล้ชิด โทรหาหรือส่งข้อความหาเมื่อทำได้
- เข้าร่วมกลุ่มเพื่อทำกิจกรรมที่ชื่นชอบ เช่น กลุ่มเล่นหมากรุก กลุ่มอ่านหนังสือ การได้พูดคุยและทำกิจกรรมกับคนที่มีความชอบเดียวกันจะช่วยทำให้รู้สึกดีและเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มนั้น ๆ
- ช่วยเหลือคนใกล้ตัว คนในสังคมเท่าที่ทำได้
- ชื่นชมผู้อื่นไม่ว่าสิ่งนั้นจะเป็นอะไรที่เล็ก ๆ น้อย ๆ ก็ตาม ไม่ว่าจะเป็นคนในครอบครัว เพื่อน คนร่วมงาน
การดูแลจิตใจของตัวเอง เป็นสิ่งที่คนทุกคนต้องการอยู่แล้วในทุก ๆ ขณะ และยิ่งต้องการมากขึ้นในสถานการณ์ในปัจจุบันที่เต็มไปด้วยความเครียดและปัญหา จึงต้องดูแลตัวเองและปกป้องตัวเองให้เข้มแข็ง กล้าหาญที่จะเชื่อในความคิดของตัวเอง และไม่ไขว้เขวเมื่อมีใครมาพูดจาไม่ดีหรือดูถูก ซึ่งแต่ละคนก็มีวิธีดูแลตัวเองในด้านสุขภาพจิตในและวิธีการจัดการกับอารมณ์ที่แตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็น
- การอ่านหนังสืออะไรก็ได้ที่ชอบหรือสนใจ เพื่อสัมผัสวัฒนธรรม ค่านิยม หรือประสบการณ์ที่แตกต่าง
- ออกไปเดินในธรรมชาติ
- ไปเดินชมพิพิธภัณฑ์ หอศิลป์ หรือนิทรรศการต่าง ๆ
- หาเวลาทำกิจกรรมอะไรที่ชอบหรือสนใจบ้าง
- การนอนหลับ เพื่อเอาตัวเองออกจากสิ่งที่เครียด พักเตรียมพร้อมที่จะแก้ปัญหาในวันใหม่